Chọn trường hay chọn đường? Chọn lối hay chọn khối?...

Còn nhớ, trước khi vào cấp ba, mẹ tư vấn vài trường và hỏi tôi định chọn trường nào. Sau một hồi đắn đo, tôi đã chọn trường có cái tên hay nhất (dù chả biết mặt mũi nó thế nào). Cấp ba cũng là một quãng thời gian đẹp vô cùng, đẳng cấp chơi game của tôi đã lên một level mới, tôi chơi có đồng bọn. Tất nhiên, điểm số trên lớp vẫn đảm bảo nhờ vài mẹo nhỏ khi xưa. Người lớn luôn đúng, họ đã chọn cho tôi con đường thật sung sướng.

Dù đã phó mặc con đường của mình cho người lớn, nhưng lúc sắp thi đại học và thấy bạn bè đứa nào cũng sốt ruột về chuyện chọn trường, tôi cũng hơi lăn tăn. Thật may, người lớn đã đưa cho tôi lời chỉ dẫn ngay tức thì, “Ngành này hót, nhà mình có ô dù, ra trường là có việc!”. Kết hợp với những con số biết nói về tỉ lệ thất nghiệp thời ấy, tôi không thể cưỡng lại được lời mời chào hấp dẫn đó.

Vậy là tôi bỏ game, dốc hết tâm sức để vào bằng được cái trường “cực hót” mà điểm cũng cực cao ấy. Cuối cùng, tôi cũng làm được với thành tích không cao, nhưng ối đứa cũng phải ngước nhìn, 28/30. Phần thưởng của tôi là một chiếc xe máy, khuyến mại thêm vài tuần nghỉ ngơi ở thành phố biển Hải Phòng để tận hưởng cảm giác chiến thắng, và tập lái xe. Tôi không muốn chiếc xe máy lại bị thương tật đầy mình như chiếc xe đạp mới mua ngày xưa.

Chọn trường: Trường học vs trường đời?

Cuộc sống cứ thế trôi qua êm đềm, cho tới khi tôi trở thành một sinh viên năm hai năng động. Nếu như ở trường học, tôi được dạy rằng “người lớn luôn đúng”, thì ở trường đời, tôi đã ngộ ra: “Người lớn cũng từng là trẻ con và….” Vâng, và vế sau mới thật là đau, “…và họ cũng có thể sai.”

Đúng vậy.

Từ năm nhất tới năm hai khi là sinh viên, tôi được học những môn đại cương hấp dẫn. Khi tới năm ba, các môn chuyên ngành được dạy. Lúc này, vấn đề mới bắt đầu nảy sinh, bạn sẽ biết rõ ngành đó có thực sự phù hợp với mình hay không. Và với tôi thì tình hình còn tệ hơn, cái ngành tôi theo học không những chẳng phù hợp, mà khủng hoảng kinh tế thế giới còn khiến tỉ lệ thất nghiệp ngành đó bỗng trở nên hót!!!

Thật là khổ khi yêu ai đó mà không được đáp lại, nhưng khổ hơn có lẽ là cưới phải người mà mình không yêu. Chuyện chọn trường cũng vậy, có thể nói tôi đã “cưới nhầm ngành”, và phải chung sống với nó trong đau khổ. Cũng may là thời sinh viên cũng khá ngắn so với cả cuộc đời, nên nỗi khổ đó không thể sánh bằng việc bạn “cưới nhầm vợ”. Dù sao, thì nếu được quay ngược thời gian, tôi ước mình biết những điều sau và lựa chọn khác đi.

Tôi ước mình biết rằng: thất nghiệp là do năng lực, không phải bằng cấp.

Gần đây những con số biết nói của Tổng Cục Thống Kê lại khiến tôi thêm tin vào sự thật này. Như bạn thấy ở hình trên thì những người được coi là có học nhiều nhất, tức là có bằng đại học trở lên… lại chiếm tỉ lệ thất nghiệp cao nhất. Có thể tấm bằng đại học sẽ mở cho bạn cánh cửa bước vào một công ty, nhưng việc có ở lại được hay không, được quyết định bởi năng lực thực sự của bạn.

Tôi ước mình biết rằng: đừng chọn trường, mà hãy chọn đường.

Trường chỉ là nơi trang bị cho bạn những phương tiện giúp thực hiện ước mơ, nên nếu bạn chưa có một ước mơ, nếu bạn chưa nhìn rõ con đường mình đi phía trước, nếu bạn chưa biết tương lai mình sẽ trở thành ai, mình sẽ đem lại điều gì cho cuộc đời, thì chọn trường nào cũng đâu có quan trọng, vì nó chỉ là… một nơi trú chân tạm thời. Hãy tìm ra đường, rồi bạn sẽ thấy chọn trường thật dễ.

Tôi ước mình biết rằng: đi theo tiếng gọi đam mê, bạn sẽ luôn có lợi. 

Nếu bạn chọn theo thứ bố mẹ thích, có thể họ sẽ sướng vài năm, nhưng bạn sẽ khổ vài chục năm (vì kiểu gì sẽ có lúc đam mê quay lại gõ cửa). Nếu bạn chọn thứ mình thích, họ có thể không vui vài năm, nhưng khi bạn thành công họ sẽ tự hào cả đời. Hơn nữa trên thực tế, những người thành công nhất thường là những người yêu thích công việc của họ nhất, vì sẽ không ai có thể đủ kiên trì để tìm ra sự khác biệt trong công việc như họ.

Chọn trường: Phải là lựa chọn của bạn!

Tóm lại, bài học lớn nhất của tôi đó là: cho dù bạn chọn trường hay chọn đường nào, hãy chắc chắn đó là lựa chọn của bạn. Vì khi bạn làm chủ lựa chọn của mình, nếu lựa chọn đó sai, bạn sẽ chẳng trách được ai. Khi không trách được ai, bạn sẽ chẳng mất đi người bạn nào, thậm chí… còn có thêm bạn bè tới an ủi. Khi không trách được ai, bạn sẽ nhận trách nhiệm về mình, và người ta gọi đó là sự trưởng thành qua thất bại!