4 Cách Dạy Học Online Hiệu Quả Thời Covid...

Cách dạy học online hiệu quả #1 – Chuẩn bị trước, bước sẽ qua.

Không chuẩn bị là bạn đang chuẩn bị cho thất bại. Cổ nhân đã nói cấm có sai. Cho dù là dạy Offline hay Online thì sự chuẩn bị kỹ lưỡng không bao giờ thừa.

Fususu tin rằng dù bạn có nổi tiếng tới mấy, thì nhân vật chính trong buổi học không bao giờ nên là bạn mà phải là học viên. Chắc chắn bạn sẽ không muốn khi bắt đầu vào lớp rồi mà còn có những học viên loay hoay vì không nghe thấy gì, hoặc quên tắt mic mà tạo ra sự gián đoạn không cần thiết phải không?

Do vậy, bên cạnh việc chuẩn bị bài giảng tốt, thì một cách dạy học online hiệu quả là đặt ra các nguyên tắc tham gia. Đó là lý do trước khóa học, tôi có buổi nói chuyện với phụ huynh để có sự chuẩn bị tốt nhất cho các bạn học sinh từ hướng dẫn sử dụng MS Teams ra sao, cho tới chuẩn bị tài liệu, không gian yên tĩnh để tham gia tốt nhất. Thậm chí trước mỗi buổi học, Fususu còn luôn nhắc lại cho học viên các nguyên tắc để tham gia lớp học hiệu quả:

1) Chuẩn bị không gian riêng tư yên tĩnh.
2) Test camera và microphone trước khi bắt đầu.
3) Có cốc nước trên bàn để sẵn sàng nạp năng lượng.
4) Chuẩn bị tài liệu, giấy, bút để ghi chép và thực hành.
5) Dẹp bỏ mọi xao nhãng, tắt các chương trình khác.
6) Là người văn minh, không chát linh tinh.
7) Là người đàng hoàng, sẵn sàng bật cam.

Để áp dụng cách dạy học online hiệu quả này và gia tăng hứng thú cho học sinh, bạn có thể biến các nguyên tắc của mình thành dạng Meme thú vị để học viên cảm thấy vui vẻ hơn khi thực hiện theo. Ngoài ra nếu đó là buổi học đầu tiên, đừng ngại dành ít phút để giải thích các nguyên tắc này sẽ giúp lớp học diễn ra hiệu quả như thế nào.

Cách dạy học online hiệu quả #2 – Có thi đua, ai cũng hào hứng.

Bạn còn nhớ cảm giác giơ tay lên bảng, trả lời đúng và nhận được ánh mắt ngưỡng mộ của thầy cô bạn bè không? Đó là một trong những yếu tố cuốn hút của các lớp học Offline. Việc tổ chức các hoạt động mang tính thi đua rất dễ và ai cũng có thể tham gia.

Còn Online thì sao? Bạn đặt ra một câu hỏi và thấy ai cũng tắt mic im lặng? Bạn muốn tổ chức trò chơi mà không biết cách làm Online? Vậy làm sao để tạo ra bầu không khí thi đua qua online đây?

Cách đơn giản nhất là bạn tự tạo ra một hệ thống phần thưởng để khuyến khích học viên. Chẳng hạn bạn có thể thưởng sao cho những bạn trả lời đúng, và tích sao lại tới cuối khóa đổi lấy phần quà nào đó. Và trước khi đưa ra một câu hỏi, hãy nói rõ số sao có thể nhận được. “Câu hỏi này rất khó, 10 sao nếu bạn trả lời được…”

Và khi ai đó trả lời đúng, hãy gõ lên mục chat và tag tên học viên vào để mọi người đều nhìn thấy. “Tặng 10 sao cho bạn @Tên học viên vì đã…”

Hoặc bạn cũng có thể kêu gọi sự chủ động của học viên bằng cách nói rằng sau khi tặng sao, học viên hãy chủ động nhập vào mục chát. Ví dụ, “Thầy Fususu đã tặng cho em 10 sao vì đã…” rồi au này bạn cũng có thể xem lại lịch sử chat để tổng kết sao.

Để áp dụng cách dạy học online hiệu quả này, bạn có thể tự tạo ra một hệ thống ghi nhận thủ công bằng cách viết vẽ hoặc tham khảo ClassDojo.com, chỉ cần tạo tài khoản miễn phí, là bạn đã bắt đầu có ngay hệ thống ghi nhận, cộng điểm và theo dõi học sinh thuận tiện cả trên laptop lẫn di động.

Việc tổ chức các bài Quiz thú vị là đều không thể thiếu trong cách dạy học online hiệu quả. Nó không chỉ kiểm tra mức độ tiếp thu của học viên, mà còn gia tăng khí thế ngay lập tức. Có rất nhiều công cụ giúp bạn tạo ra một bài Quiz online và gửi cho học viên, song tôi thích nhất vẫn là Quizizz.com.

Với phương châm học mà chơi, Quizizz rất đơn giản nhưng lại kích thích người tham gia ghê gớm. Mỗi câu hỏi đều có đồng hồ đếm ngược, có Meme động viên sau khi làm (bạn có thể tùy biến các Meme này), và chưa kể là sau mỗi bài Quiz học viên đều thấy được thứ hạng của mình để tiếp tục phấn đấu cho những lần sau.

Cách dạy học online hiệu quả #3 – Làm chủ công nghệ, đừng để công nghệ làm chủ.

Nói tới các công cụ dạy học online hiệu quả, từ trước giờ tôi quen sử dụng Zoom là chính, mà ở Alpha mọi người lại dùng MS Teams nên tôi phải dành vài ngày để làm quen với các công cụ như tạo nhóm, chia sẻ clip, chia sẻ màn hình của MS Teams.

Thú thật là tôi thấy MS Teams chỉ có ưu điểm là giúp mọi người tương tác với nhau qua phần chát, chia sẻ tài liệu, giao bài tập. Còn chức năng họp trực tuyến thì “cùi bắp” hơn Zoom rất nhiều về giao diện và thao tác sử dụng, chưa kể độ lag khá cao khi bạn thực hiện những thao tác như chia sẻ màn hình hay chia phòng.

Cái khó ló cái khôn, nhờ đó mà tôi đã học được cách dùng phần mềm OBS để tạo Webcam ảo để đưa luôn slide và mọi thứ mình muốn học viên xem vào Cam trên MS Teams/Zoom. Giờ đây tôi có thể chuyển giữa slide, webcam, bảng trắng, thậm chí chiếu Clip v.v… chỉ bằng cách click chuột trong phần mềm OBS, chứ không cần phải động tới các thao tác share màn hình nữa!

Nếu bạn cũng muốn setup webcam ảo chuyên nghiệp như vậy, bạn hãy tải OBS tại đây cài vào máy, sau đó khởi động lại. Khi vào Zoom/MS Teams bạn chọn Camera là OBS Virtual Camera như trên, rồi vào OBS, bấm Start Virtual Webcam, thêm Source và tự design theo ý muốn. Bạn có thể Google cách sử dụng OBS, hoặc đợi tôi làm clip hướng dẫn trên kênh Youtube Fususu lần tới nhé ^^!

Bên cạnh đó, có khi nào bạn dạy học hay thuyết trình Online với slide, mà cảm thấy nếu chỉ có mỗi một cái màn hình laptop thì thật bí bách không? Mỗi lần chuyển qua chuyển lại cửa sổ cứ loạn cả lên, mất thời gian nữa. Tôi cũng đã mò ra cách biến bất cứ chiếc smartphone/tablet nào dư thừa, trở thành màn hình thứ 2, thứ 3, thứ N của bạn mà không cần dây rợ gì cả.

3 bước cực đơn giản mà hoàn toàn miễn phí:
1) Bạn lên spacedesk.net tải Spacedesk và cài vào máy, mở lên.
2) Kết nối smartphone/tablet của bạn cùng mạng Wifi và cài app Spacedesk
3) Mở app Spacedesk trên smartphone/tablet lên và một chạm là có ngay kết quả!

Trên đây là ảnh cách tôi áp dụng cách dạy học online hiệu quả 3 màn hình mở rộng để thao tác dễ dàng hơn.

1) Màn to nhất là cái TV nối với laptop của tôi bằng HDMI. Tôi hay dùng nó để chiếu notes bài giảng của mình, cũng là yếu tố kích hoạt giúp tôi nhìn thẳng vào camera.

2) Smartphone bên trái là màn hình thứ hai do Spacedesk tạo ra, tôi hay đưa Slide cần trình chiếu sang màn hình này để tiện theo dõi và thao tác.

3) Ipad bên phải là màn hình thứ ba do Spacedesk tạo ra, tôi dùng nó kết hợp với Jamboard của Google để có một tấm bảng trắng để viết vẽ, minh họa ý tưởng của mình cho học sinh (tôi sẽ nói kỹ hơn ở phần dưới).

Spacedesk là phần mềm opensource nên free trọn đời, và nó dành cho Windows là chính. Nếu laptop của bạn dùng hệ điều hành Mac thì có thể tham khảo công cụ deskreen.com với tính năng tương tự.

Cách dạy học online hiệu quả #4 – Đừng lạm dụng Slide, hãy dùng chữ viết tay!

Thời tôi đi học, hầu như các thầy cô chẳng bao giờ dùng slide. Vì lúc đó máy chiếu là một thứ gì đó vô cùng xa xỉ, chúng tôi chỉ có bảng đen phấn trắng. Ấy thế mà chúng tôi vẫn tham gia hào hứng. Vì ngoài chữ đẹp, các thầy cô thể hiện sự sáng tạo phong phú của mình ở trên bảng.

Khi nghiên cứu về bộ não tôi mới biết, nó rất thích được tự do, được sáng tạo. Nên khi nhìn vào một tấm bảng trống, nó có thể tưởng tượng ra đủ thứ trên đời. Còn khi nhìn vào một cái slide đã có sẵn hình ảnh cho trước, tất nhiên nó sẽ bị bó buộc vào đó.

Đó là lý do sau này khi làm Trainer cho khóa học Tôi Tài Giỏi, mặc dù Training Room được trang bị máy chiếu đầy đủ, nhưng chúng tôi vẫn có Flipchart và viết ra những thông điệp cho học viên. Cảm giác học viên đọc chữ tôi viết ra trên giấy, rất khác so với đọc chữ có sẵn trên Slide.

Rồi khi học các nhà vô địch diễn thuyết tôi lại biết thêm một điều nữa. Đó là khi slide tỏa sáng, bạn sẽ tối tui. Học viên ở đó là vì bạn, vì kiến thức của bạn, chứ không phải vì cái Slide. Do đó, slide chỉ là để minh họa những gì bạn không thể diễn tả được bằng lời mà thôi.

Vậy cách dạy học online hiệu quả như thế nào để thể hiện sự sáng tạo đó của bạn? Hiện tại thì Zoom hay MS Teams đều có chức năng Whiteboard, bảng trắng để bạn có thể viết lên trên đó, thậm chí cho học viên viết vẽ cùng. Nhiều giảng viên đã setup riêng một Camera với góc nhìn từ trên xuống, quay lại tờ giấy họ vẽ và share cho học viên.

Với lợi thế dùng OBS để đưa bất cứ thứ gì mình muốn vào Webcam, tôi đơn giản là đưa Jamboard, một công cụ ghi chú của Google, vào vào cam ảo trong OBS. Sau đó cài App Jamboard trên Ipad, và viết vẽ ngay trên đó là tôi đã có một tấm bảng trắng để thỏa sức thể hiện mà không cần phải động tới chức năng share màn hình của Zoom hay MS Teams. Thật là tuyệt phải không?

Bạn còn biết cách dạy học Online hiệu quả nào không?

Theo tình hình Covid hiện tại, thì việc dạy học online hiệu quả đã trở thành một yêu cầu bắt buộc rồi, vậy nếu bạn biết cách dạy học online hiệu quả nào thì hãy chia sẻ nhé!