Làm gì khi bị chê, là khôn khéo nhất quả đất?...

Làm gì khi bị chê là tốt nhất – Bước #1
Nhận đá: Chào đón lời chê

Dù có sợ bị chê hay không thì sống trên đời, sớm hay muộn kiểu gì bạn cũng sẽ bị chê. Nếu không là những thứ liên quan tới con người bạn, những đặc điểm vốn có như ngoại hình hay tính cách; thì cũng là những phản ứng, những lời nói, hay hành động của bạn. Vậy làm gì khi bị chê là tốt nhất?

Cho dù lời chê có thế nào, hãy coi chúng là những viên đá người ta ném về bạn. Hãy nhận lấy, hãy đẽo thành gạch, xây ngôi nhà ước mơ của bạn. Hãy coi mỗi lời chê như một lời nhắc nhở rằng, bạn phải nhanh chóng chuyển hóa các yếu điểm đó thành lợi thế như chàng Bob, hoặc là tập trung phát huy điểm mạnh, rồi khi chúng tỏa sáng, người ta sẽ quên đi mọi thứ!

Chẳng hạn, một giảng viên Đại học Monash ở Melbourne, Úc, cô Susan Carland đã để lại ấn tượng tốt đẹp bằng một cách đón nhận lời chê độc đáo. Mỗi lần nhận được lời chê bai từ ai đó, cô lại công khai trên Facebook đóng góp 1 đô-la cho quỹ UNICEF để làm từ thiện. Đến nay, số tiền cô ủng hộ được lên tới 700 USD. Vẻ đẹp tâm hồn cô ấy đã tỏa sáng!

Hãy nhớ rằng lời chê là những món quà giá trị của cuộc sống, được bọc trong những hộp quà hơi bị xấu xí mà thôi. Những người thông minh sẽ nhìn ra điều đó, họ bình tĩnh, mỉm cười, đón nhận lời chê, rồi biến chúng trở thành công cụ để tiến nhanh hơn tới mục tiêu. Bước tiếp theo sẽ giúp bạn làm điều đó.

Làm gì khi bị chê là tốt nhất – Bước #2
Đẽo gạch: Đồng điệu cảm xúc

Bất cứ lời chê nào cũng gồm có hai phần mà người ta ít để ý. Thứ nhất là cảm xúc của người nói, và thứ hai là thông tin hữu ích ẩn mình bên dưới. Hiểu được bí mật này sẽ giúp bạn biết cách ứng xử hiệu quả khi bị chê.

Hậu quả khi không biết làm gì khi bị chê

“Bài trình bày sản phẩm của em chán quá!” Sếp nói, rồi thở dài.

Cậu nhân viên trẻ đáp lại, “Dạ thưa anh, tại khách hàng hôm nay khó tính đấy, em nghĩ thế là tốt mà!”

“Tốt cái gì mà tốt!” Sếp quát. “Cậu định cãi hả? Người ta đang định góp ý cho còn đổ lỗi linh tinh. Cậu đi về đi!”

Cậu nhân viên trẻ đành lủi thủi bước ra, trong đầu thầm trách sếp cũng chẳng chịu nghe lắng nghe mình.

Cậu ấy đã không biết làm gì khi bị chê một cách tốt nhất. Còn những người thông minh, biết mình cần phải làm gì khi bị chê, sẽ nhìn thấy rõ cảm xúc và thông tin trong lời chê của vị sếp.

Về mặt cảm xúc, rõ ràng là sếp cũng đang chán nản vì khi bài thuyết trình của nhân viên không tốt khiến khách hàng quay lưng với sản phẩm, làm giảm doanh số, sếp cũng phải chịu hậu quả. Thứ sếp cần nhất lúc này không chỉ là sự hối lỗi của nhân viên, còn là sự đồng cảm sẻ chia về gánh nặng.

Bên cạnh đó, khi người ta có thể chê được ai đó, thì chắc chắn trong đầu họ có một ý tưởng nào đó tốt hơn mà người bị chê có thể cải thiện được. Do không biết làm gì khi bị chê là tốt nhất, nên cậu nhân viên trẻ vừa tạo ra mâu thuẫn với sếp, lại vừa mất đi cơ hội để cải thiện.

Lợi ích khi biết phải làm gì khi bị chê

Giả sử cậu nhân viên ấy đã được đọc Blog Làm gì khi bị chê là tốt nhất này trước đó, có thể mọi thứ đã khác.

“Bài trình bày sản phẩm của em chán quá!” Sếp nói, rồi thở dài.

“Dạ, em biết điều đó, và em cũng rất buồn ạ,” Nhân viên đáp. Rồi khi để ý thấy sếp gật đầu, điều này có nghĩa là cả sếp và cậu đã có sự đồng điệu về mặt cảm xúc, cậu mới nói tiếp. “Chắc là sếp đã quan sát được em làm chán như thế nào rồi, vậy điều gì mà em làm chán nhất hả sếp?”

Sếp ngẫm nghĩ rồi nói, “Phần mở đầu của em không ấn tượng, đầu không xuôi thì đuôi đâu có lọt? Ngày xưa sếp cũng thế…”

Rồi vị sếp bắt đầu chia sẻ, và cuối buổi họp đó cậu nhân viên không chỉ nhận được ra rất nhiều bài học quý giá, mà người sếp cũng cảm thấy hài lòng vì có một cậu nhân viên rất biết lắng nghe và ham học hỏi, sếp tin rằng cậu này sẽ tiến xa!

Bạn thấy đấy, ở bước đẽo gạch này nếu bạn làm tốt thì không chỉ người chê cảm thấy phê, mà người bị chê cũng giảm bớt thiệt hại. Vậy làm gì khi bị chê là tốt nhất?

Bí quyết đẽo gạch khi bị chê

Đầu tiên là bạn vẫn luôn phải bình tĩnh để đón nhận lời chê, phải nhận đá thì mới có đá để đẽo gạch chứ? Hãy cứ bình tĩnh lắng nghe lời chê bai đó. Lời chê suy cho cùng cũng là một lời nói, khi nói thì ai mà chẳng muốn mình được lắng nghe?

Thông thường khi nhận lời chê, người ta sẽ phản ứng bằng cách im lặng, giấu bực tức trong lòng hoặc cãi lại, giải thích dài dòng, đổ lỗi cho ngoại cảnh… Đó là phản ứng, đó là biểu hiện của sự thiếu tôn trọng. Người thông minh sẽ bình thản phản hồi, hãy nhận diện rõ ràng cảm xúc của người chê và đồng điệu với họ.

“Anh biết em đang không hài lòng với anh. Anh cũng không hài lòng về chính bản thân mình.” hoặc “Tôi biết anh cảm thấy buồn. Tôi cũng cảm thấy buồn vì kết quả đó.”

Khi bạn tạo ra được sự đồng cảm như thế, là bạn đã đẽo đi phần sắc nhọn của viên gạch ném về mình, lúc này người ta sẽ dễ dàng chia sẻ những thông tin hữu ích ẩn bên dưới lời chê bai để giúp bạn thành công.

Làm gì khi bị chê là tốt nhất – Bước #3
Xây nhà: Đào mỏ thông tin

Khi một ai đó tung ra lời chê bai bạn, hãy nhớ rằng lúc đó họ cũng không hề dễ chịu chút nào. Nếu bạn phản ứng bằng cách tỏ ra thái độ, thậm chí cãi lại thì sẽ càng làm họ khó chịu hơn, mọi chuyện sẽ chẳng đi tới đâu cả.

Do vậy, hãy nhớ áp dụng bước 2, để đẽo đi phần cảm xúc khó chịu đó. Rồi sau đó, phần não lí trí của họ mới làm việc, mới có thể đưa cho bạn những thông tin hữu ích nhất để cải thiện tình hình. Lúc này, bạn có thể áp dụng các mẫu câu tương tự dưới đây để đào mỏ các thông tin quý giá ấy.

“Em cũng thấy là bài của mình chán thật. Vậy chị có thể chỉ ra cho em thứ chán nhất để cải thiện được không?”
“Tôi thấy mình đúng là dở thật. Bạn có thể chỉ rõ giúp tôi mình đã làm dở nhất chỗ nào được không?”
“Đúng như anh nói. Em có nhiều thứ cần cải thiện. Vậy thứ mà anh nghĩ cần cải thiện nhất là gì?”

Nếu thời gian có hạn, hãy luôn tập trung vào những cái NHẤT. Ai đó chê bạn xấu, hãy hỏi họ cái gì xấu nhất. Ai đó chê bạn dở, hãy hỏi họ cái gì dở nhất. Còn thời gian, thì hẵng hỏi thêm, “Còn gì nữa không?” và bạn sẽ biến họ thành đồng minh! (hoặc lần tới, họ sẽ ko dám chê bạn… vì bạn quá ham học hỏi ^^!)

Nhận đá – Đẽo gạch – Xây nhà!

Vậy là bạn nắm được ba bước Nhận đá – Đẽo gạch – Xây nhà để biết mình cần làm gì khi bị chê là khôn khéo nhất rồi. Đơn giản lắm, hãy tổng kết lại nhé…

Lần tới khi ai đó chê (hoặc chuẩn bị chê) bạn, hãy chuẩn bị tinh thần, hãy hình dung đó là những viên đá ném tới, bạn sẽ dùng chúng để xây nhà, rồi mỉm cười và bình thản đón nhận.

Khi nhận chúng rồi, hãy nhận diện rõ ràng cảm xúc đi kèm lời chê đó, và đẽo nó đi. Hãy thể hiện sự đồng tình, sự đồng cảm với cảm xúc của người nói (mặc dù có thể lỗi không hoàn toàn ở bạn, việc đó để hạ hồi phân giải sau).

Cuối cùng, khi đá đã đẽo xong, bạn hãy xây nhà bằng cách đào mỏ những thông tin quý giá, những ý tưởng để mình có thể cải thiện và rút kinh nghiệm cho lần tới. Chúc bạn thành công!